Makdonaldyzm kiedyś utożsamiano z amerykanizacją i ograniczano do sfery kultury masowej. Obecnie, głównie dzięki pracom badawczym Georga Ritzera, uznawany jest za zjawisko powszechne we wszystkich dziedzinach życia codziennego, gospodarczego, politycznego oraz sfery światopoglądowej.
Makdonaldyzm jest na pewno następstwem i kontynuacją biurokratyzmu i racjonalizmu. Urządza nam świat bezpieczny, przewidywalny, w którym rzeczy dzieją się szybko a efekty zadowalają każdego.
Niewolnicy standaryzacji
Jeśli przyjmiemy, że niewolnictwo jest rodzajem uzależnienia, to makdonaldyzm jest niewolnictwem w wydaniu współczesnym. Dla ogółu ludzi liczą się wyłącznie:
– kwantytatywność, czyli kalkulacyjność,
– efektywność,
– przewidywalność,
– manipulacja.
Każde ludzkie działanie mierzone jest efektami w danej jednostce czasu. Ma być szybko, dużo, tanio, ale z zyskiem dla inwestora. Ludzie z podmiotów stali się wykonawcami przedmiotów, a owe wykonawstwo powielane jest według określonych schematów. Nie ma miejsca na artyzm, nie ma miejsca na kreatywność.
Całkowite podporządkowanie systemowi daje poczucie bezpieczeństwa, choćby z racji przewidywalności. Tak jak BigMac smakuje jednakowo na całym świecie, tak ludzie poddani systemowi opartemu na makdonaldyzmie działają według ściśle określonych schematów, są posłuszni i poddani, choć wydaje im się, że są w pełni wolni.
Makdonaldyzacja – zalety i wady
Podstawowe zalety, to stabilność i przewidywalność oraz równe traktowanie wszystkich uczestników życia społecznego. Makdonladyzm zapewnia dostęp do dóbr konsumpcyjnych przez całą dobę – towary i usługi są dostępne permanentnie. W świecie pełnym taniego jedzenia, rozrywek, ubrań i kosmetyków ludzie szybko i chętnie wydają swoje pieniądze – często bez wychodzenia z domu.
Zagrożenia jakie niesie makdonaldyzacja, to przede wszystkim odhumanizowanie, pozbawianie ludzi możliwości kreowania świata, ujednolicanie jakości poprzez tworzenie standardów i opisywanie ich tymi samymi procedurami.
W świecie makdonaldyzacji wiedza ma drugorzędne znaczenie, a podstawą funkcjonowania systemu są szybkość i sprawność działania.